«Παραπονεμένα λόγια έχουν τα τραγούδια
μας γιατί τ’ άδικο το ζούμε μέσα από την κούνια μας...» λέει το γνωστό άσμα, το
οποίο γράφτηκε μια φορά κι έναν καιρό από μια συγκεκριμένη γενιά, μια
συγκεκριμένη εποχή. Τραγουδιέται όμως με πάθος και καημό από όλες τις γενιές,
πράγμα θετικό, γιατί μουσική δεν είναι μόνο το τελευταίο σουξέ, και κάποια
πράγματα πρέπει να είναι διαχρονικά. Είναι ταυτόχρονα βέβαια και λίγο λυπηρό.
Το άδικο το ζούμε μέσα από την
κούνια μας; Τι είναι αυτό το άδικο που κυριαρχεί τόσο στη ζωή μας;
Θυμάμαι τη μικρή μου ξαδέλφη να
κλαίει γοερά και να φωνάζει «είναι άζικοοοοο» επειδή στο επιτραπέζιο παιχνίδι
που παίζαμε δεν έφερνε ποτέ το εξάρι που χρειαζόταν (θα ήταν ακόμα πιο αστείο
αν ήξερε και τραγουδούσε με παράπονο το «ρίξε μια ζαριά καλή και για μένα, βρε
ζωή...»). Ή τον αδελφό μου να κλαίει γιατί, ως μικρότερος, έπρεπε να πάει για
ύπνο μισή ώρα πριν από μένα. Μεγάλη αδικία -φωνάξτε την πρόνοια!
Η έννοια της αδικίας περνάει στο
υποσυνείδητό μας πριν καλά-καλά ολοκληρώσουμε τη γλωσσολογική ανάπτυξη που θα
μας επιτρέψει να προφέρουμε τη λέξη σωστά και να κατανοήσουμε πλήρως τη σημασία
της!
Από εκεί και πέρα για ποια αδικία
να πρωτομιλήσει κανείς; Για την αυτοδημιούργητη φίλη μου με μια υπέροχη
οικογένεια που αποτελείται από έναν αφοσιωμένο σύζυγο και τρεις πανέμορφες
κόρες, που πέθανε από καρκίνο στα 35 της χρόνια αφήνοντας ένα τεράστιο κενό που
δεν μπορεί να γεμίσει κανένας χρόνος, ενώ την ίδια στιγμή βιαστές και δολοφόνοι
ζούνε μέχρι τα βαθιά γεράματα;
Είναι τα παιδιά που κοιτάνε με
άδεια βλέμματα κι οι μητέρες στα σύνορα που φτάνουν στο σημείο να λένε «πάρτε
μόνο τα παιδιά μας, δε μας νοιάζει για μας» στις κάμερες, ενώ υπάρχουν γυναίκες
που βάζουν το όνομά τους στη λίστα αναμονής για την τελευταία τσάντα του
Γκούτσι Ράλφ Βουιτόν που στοιχίζει ένα κυριολεκτικά εξωφρενικό ποσό;
Ή είναι άδικο ότι εσύ, η μάνα
σου, ο πατέρας σου τρέχουν από εδώ και από εκεί για το μεροκάματο και μια
σύνταξη της πλάκας, ενώ ένας ποδοσφαιριστής μπορεί να βγάζει την ημέρα όσα
βγάζεις εσύ σε ένα χρόνο επειδή κλωτσάει μια μπάλα;
Ποια γωνιά της ζωής να μελετήσεις, ποια πτυχή, που δεν κρύβει ή, μάλλον, στην οποία δε βασιλεύει περίτρανα, μια κοινωνική, ταξική ή προσωπική αδικία.
Ίσως είναι πολύ πεσιμιστικό να
παραδεχτούμε ότι η ζωή ήταν και θα είναι πάντα άδικη γιατί μπορεί πολύ εύκολα
να μας οδηγήσει στην μεμψιμοιρία.
Είναι πολύ εγωιστικό να κλείνεις
τα αυτιά σου, τα μάτια σου και την πόρτα σου σε όλη την αδικία που υπάρχει στον
κόσμο.
«Τι μπορώ να κάνω εγώ; Τίποτα -άρα
ας επικεντρώσω το ενδιαφέρον μου στο δικό μου μικρόκοσμο και ας ψάξω να βρω σε
ποια πτυχή της ζωής μου υποφέρω εγώ! Αδικία η προαγωγή της Καίτης, της
άχρηστης, επειδή είχε μέσο, ενώ εγώ παραγκωνίστηκα για άλλη μία φορά» .
Από την άλλη πλευρά είναι πολύ
εκνευριστικό να «κλαις τη μοίρα σου» και την προαγωγή της Καίτης και να σου
λένε «ναι, εσύ κλαίγεσαι για αυτά, δες τους πρόσφυγες που δεν έχουν πού να
πάνε...»
Πρέπει να έχουμε ένα μέτρο και
ένα σταθμό στη ζωή μας. Η ζωή είναι άδικη, αλλά το λέω ως κάτι θετικό. Μέσα σ’ αυτή
την αδικία που υπάρχει δεξιά και αριστερά, πρώτα απ’ όλα βρες πού είσαι εσύ.
Βρες τις απλές αδικίες που σε τριγυρίζουν κι αποδέξου τες. Ναι, πολλά πράγματα
είναι άδικα, αλλά έτσι είναι. Εσύ τι θα κάνεις για να προχωρήσεις μπροστά;
Αν η ζωή σου δώσει λεμόνια, κάνε
λεμονάδα; Πολύ ενθαρρυντικό αλλά όχι πάντα δυνατό...
Για τις μεγαλύτερες αδικίες, δες
ρεαλιστικά τι μπορείς να κάνεις. Μπορείς να βοηθήσεις κάπως να διορθωθεί μια
αδικία; Κάντο! Μη μένεις αμέτοχος γιατί νομίζεις ότι δεν
μπορείς να κάνεις τίποτα. Βοήθησε όπου μπορείς, αλλά έχοντας την επίγνωση των
ορίων των δυνατοτήτων σου. Δεν μπορείς να διορθώσεις κάθε αδικία.
Μη γίνεσαι άδικος εσύ επειδή η
ζωή είναι άδικη. Υπάρχει ο αγώνας του ποιος θα σκαρφαλώσει πιο ψηλά, κοινωνικά,
επαγγελματικά, προσωπικά, αλλά υπάρχει και αυτό που έχω ξαναπεί: η απόλυτη
ευτυχία του να μπορείς να πέφτεις στο κρεβάτι σου με τη συνείδησή σου καθαρή
και με τη νηφαλιότητα που σου δίνει η σκέψη ότι εσύ έκανες αυτό που πρέπει.
Δε θα λύσεις, ούτε εμποδίσεις όλες
τις αδικίες. Το σημαντικό, όμως, είναι να μην τις αφήσεις να σε σταματήσουν να
κάνεις αυτό που θέλεις. Όταν τις βρεις μπροστά σου, όταν σου βάλουν
τρικλοποδιά, να είσαι έτοιμος!
Δε σου λέω να δεχτείς την αδικία,
δε σου λέω να την προσπεράσεις και να δεχτείς την μικρή γωνίτσα σου σ’ αυτόν
τον άδικο ντουνιά. Δε σου λέω, επίσης, να μη γκρινιάξεις και να μην σχολιάσεις.
Αλλά αφού τα κάνεις όλα αυτά, προχώρα μπροστά.
Πρόσφατα έκανε το γύρο του
διαδικτύου η φωτογραφία του πρώτου μπάνιου ενός νεογέννητου στην Ειδομένη και
σκέφτηκα τον στίχο με το άδικο από την κούνια.
Θα ᾽θελα πολύ να δω πού θα είναι
αυτό το παιδί σε δέκα-δεκαπέντε-είκοσι χρόνια. Εύχομαι να καταφέρει να επιβιώσει
και να βρει το δρόμο του σ’ αυτόν τον άδικο ντουνιά.