«Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να αποφύγεις την κριτική...
Να μην κάνεις τίποτα, να μη λες τίποτα, να είσαι τίποτα..» έλεγε ο Αριστοτέλης.
Και τι χειρότερο από το να πρεσβεύεις ή να είσαι
«τίποτα»; Η πλειονότητα των ανθρώπων φοβούμενη μήπως τρυπηθεί από το αδράχτι της
αρνητικής κριτικής αποφεύγει δυσμενή σχόλια για τον εαυτό της, όπως ο διάβολος
το λιβάνι.
Μάλιστα, οι περισσότεροι άνθρωποι στην προσπάθειά τους να αμυνθούν, επιστρατεύουν έναν εσωτερικό
μηχανισμό συμμόρφωσης σε κοινωνικές επιταγές τρίτων που δεν τους
αντιπροσωπεύουν. Κι όμως, πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι είναι αναπόφευκτο
στις διαπροσωπικές και επαγγελματικές μας σχέσεις να δεχθούμε επικριτικά και μη
σχόλια.
Τι συμβαίνει τώρα από πλευράς του κριτή; Η αλήθεια είναι
ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε το γεγονός πως η κριτική θεμελιώνεται σε μεγάλο βαθμό
στα προσωπικά κριτήρια του κριτή, διότι ο καθένας/καθεμιά μας από τη δική του
οπτική και με το δικό του τρόπο κρίνει τόσο τον εαυτό του όσο και τους γύρω
του...έτσι, λοιπόν, έχετε την επιλογή να αποδεχθείτε ή όχι την όποια
κριτική.
Τι κάνουμε, τώρα, όταν λαμβάνουμε μια αρνητική κριτική;
Χρειάζεται
πρωτίστως να παίρνουμε λίγο χρόνο προτού απαντήσουμε, ώστε να διατηρούμε την
αυτοσυγκράτηση και την αυτοκυριαρχία μας, εξασφαλίζοντας μια γερή βάση στήριξης της
επιχειρηματολογίας μας. Ψυχραιμία πάνω απ’ όλα, ακόμα και όταν το ύφος του
άλλου/ης είναι αγενές, προσβλητικό ή υπεροπτικό.
Αναλογιστήκατε ποτέ γιατί ενοχλούνται τόσο οι άνθρωποι
από τη δυσμενή κριτική του περίγυρου; Μάλλον, γιατί μπορεί αυτή να εμπεριέχει
πολλές φορές και ψήγματα αλήθειας που ενδόμυχα γνωρίζουν ότι έχουν, αλλά δεν
θέλουν να αποδεχτούν ή προσπαθούν να τα «καλύψουν».
Έτσι, όταν ο επικριτής τους επισημάνει κάτι από όλα αυτά,
δεν χάνουν την ευκαιρία να προσπαθούν να τον πείσουν ότι είναι το αντίθετο από αυτό που εκείνος πιστεύει. Η
ενδεικτικότερη αντιμετώπιση σε τέτοιες περιπτώσεις είναι απλά να αποδεχόμαστε τα
λεγόμενα του κριτή.
Στην ουσία δεν αποδεχόμαστε πλήρως την επίκριση που μας
γίνεται , αλλά τη γενική αλήθεια που εμπεριέχει η κρίση μέσα σε ένα κλίμα
ασάφειας και γενικότητας. Ιδίως, όταν κάποιος/α μας ασκεί κριτική με μοναδικό
σκοπό να μας «πληγώσει», σε καμία περίπτωση δεν θα περίμενε μια τέτοια στωική
αντίδραση.
Σίγουρα δεν είναι λίγες οι φορές που βρισκόμαστε σε μια
παρέα ή συνομιλούμε με κάποιον/α που έχει αναγάγει την κριτική σε χόμπι και σε
μόνιμη βάση βρίσκει κάτι αρνητικό να πει και ενδεχομένως να θίξει. Η
ενδεικτικότερη στάση τότε είναι απλά η αδιαφορία. Μείνετε αδιάφοροι/ες απαντώντας
με χαμόγελο, ευγένεια και ηρεμία.
Άλλωστε να θυμάστε πως, όταν κανείς επιδιώκει να σας
προσβάλλει, το πιο πιθανό είναι να υπερβάλει στα χαρακτηριστικά που θα σας
προσάψει ακριβώς, για πετύχει τον στόχο του.
Αν, ωστόσο, εσείς με τη δική σας στάση οπλιστείτε με
αδιαφορία, χαμόγελο και απαξίωση, τότε θα καταφέρετε να προβάλλετε το δικό σας
επίπεδο αλλά και τους όρους με τους οποίους δέχεστε μια επικοινωνία.
Μόνο έτσι θα καταφέρετε να κάνετε το συνομιλητή –κριτή
σας να «οπισθοχωρήσει» , χαμηλώσει τους τόνους, αλλά και
να αναθεωρήσει αυτά τα οποία σας επιρρίπτει. Τουλάχιστον σίγουρα θα μετριάσει
την βαρύτητα των όσων λέει. Και σίγουρα κι εσείς δε θα έχετε να μετανιώνετε για
τίποτα.
