Δεν ξέρω αν
έχεις ποτέ νιώσει εκείνο τ᾽ απαίσιο συναίσθημα του «δεν ξέρω πού πατάω και πού
βρίσκομαι». Εκείνη την αλλοπρόσαλλη στιγμή που συνειδητοποιείς πως ολόκληρη η
ζωή σου, ολόκληρη η κοσμοθεωρία σου πρόκειται ν’ αλλάξει. Τότε που
αντιλαμβάνεσαι πως είναι η τελευταία φορά που θα τον δεις. Το τελευταίο αντίο.
Η στιγμή μιας απώλειας.
Στη ζωή,
δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν είναι όλα ροζ. Υπάρχει ένα απίστευτο χρωματολόγιο που
αντικατοπτρίζει όλες τις καταστάσεις που βιώνουμε, καλύτερα κι από εμάς τους
ίδιους. Κόκκινο, πράσινο, κίτρινο και πάει λέγοντας.
Τι
συμβαίνει, όμως, όταν το μαύρο έρχεται αναπάντεχα να καλύψει οποιοδήποτε άλλο
χρώμα; Πώς αντιδράς στο απρόσμενο; Στο ξαφνικό; Ακόμα και στο αναμενόμενο; Πώς
αντιδράς όταν χάνεις τον ένα από τους δύο σου γονείς;
Άσε, μη σκεφτείς.
Δεν μπορείς άλλωστε αν δεν έχεις βρεθεί σ’ αυτή τη θέση. Δε σου περνάει απ᾽ το
μυαλό το χάος που βιώνει ένα παιδί -γιατί παιδί είναι, ανεξαρτήτου ηλικίας-
εκείνη την ώρα.
Δεν
μπορείς ν᾽ αντιληφθείς τις αλλαγές που θα επιφέρει στη ζωή του αυτό το γεγονός.
Απλά δεν μπορείς.
Δε μιλάμε
για τις ξαφνικές απώλειες, εκείνες που δεν τις περιμένεις. Εκείνες που ούτε στα
χειρότερα όνειρά σου δεν μπορείς να φανταστείς.
Κάνουμε
λόγο για εκείνες που περιμένεις στωικά ν’ έρθουν, μη μπορώντας ν᾽ αντιστρέψεις
το αποτέλεσμα. Σου μιλάω για εκείνες γιατί τις έχω βιώσει.
Δεν ξέρω
ποια απ᾽ τις δύο πονάει περισσότερο κι ειλικρινά δε με νοιάζει. Το θέμα είναι
πως πονάει πολύ κι εκεί θα πρέπει να εστιάσεις. Στο «τώρα» που πονάει και στο
μετά.
Είναι
σκληρό. Είναι άδικο. Είναι άσχημο. Δεν έπρεπε να συμβεί και το ξέρω. Τα ίδια
έλεγα κι εγώ. Όλα αλλάζουν.
Είχες
μάθει να λειτουργείς μέσα σ’ ένα κύκλο που απαρτιζόταν από τους γονείς και τα
αδέρφια σου.
Τώρα; Ο
ένας δεν είναι εδώ.
Ο κύκλος,
όμως, τι θα απογίνει; Καταστράφηκε ή θα πρέπει να προσαρμοστεί στα νέα
δεδομένα; Πόσο καιρό θα σου πάρει μέχρι να σταθείς στα πόδια σου; Θα είναι το
ίδιο ή όλα θ’ αλλάξουν; Πολλές ερωτήσεις χωρίς απάντηση.
Κανείς
δεν ξέρει. Κι υπάρχουν ακόμα αμέτρητες ερωτήσεις αλλά και πάλι… Κανείς δεν
ξέρει να σου πει.
Δεν είναι
εύκολο για ολόκληρη την οικογένεια, πόσο μάλλον για ένα παιδί, ν᾽ αποδεχτεί ένα
τέτοιο γεγονός. Δεν ξέρεις πώς να το διαχειριστείς κι ειδικά αν είσαι μόνος σ’
όλο αυτό.
Αλλιώς
είναι όταν υπάρχουν αδέρφια κι αλλιώς όταν είσαι μοναχοπαίδι. Αλλιώς όταν
υπάρχει υποστηρικτικό περιβάλλον και τελείως διαφορετικό όταν μια οικογένεια
αποφασίζει να το ξεπεράσει μόνη της.
Δε γίνεται! Θέλει χρόνο κι υποστήριξη. Απεριόριστη υποστήριξη. Πολλοί θα υποστηρίξουν πως η
απώλεια της μητέρας πονάει περισσότερο. Εγώ που ανήκω στην άλλη πλευρά, δε θα
συμφωνήσω.
Δεν μπορεί
κανένας να διαχωρίσει τον πόνο είτε είναι η μαμά, είτε είναι ο μπαμπάς. Ο πόνος
είναι ίδιος. Είναι οι γονείς σου. Κι οι δύο. Δεν μπορείς να πεις «η απώλεια της μαμάς πονάει περισσότερο», σ’ ένα παιδί που έχει χάσει τον μπαμπά του, γιατί
δεν ξέρεις τη σχέση που μπορεί να είχαν και πόσο του στοίχισε αυτή η απώλεια.
Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και στην αντίθετη περίπτωση.
Η απώλεια
από όποια οπτική γωνία και να το δεις, είναι κάτι άσχημο και δεν ξέρεις ποτέ,
πότε θα βρει. Θα πονέσεις. Θα κλάψεις. Θα νευριάσεις. Θα βρίσεις θεούς και
δαίμονες. Θα ξανακλάψεις. Θα κλειστείς στον εαυτό σου. Θ᾽ απομακρυνθείς απ’
όλους κι απ’ όλα.
Θα
χρειαστεί ν᾽ αλλάξεις παραστάσεις. Πολύ αργότερα θα καταφέρεις να σταθείς στα
πόδια σου. Θα πρέπει να είσαι δυνατός για το γονέα που έμεινε πίσω. Για τα
αδέρφια σου. Θα χαμογελάσεις ξανά και θα συνεχίσεις τη ζωή σου.
Το πένθος
έχει στάδια και θα τα περάσεις όλα, θες δε θες. Κι αν χρειαστείς βοήθεια μην
ντραπείς να τη ζητήσεις ˙ δεν είσαι μόνος. Και δε θα είσαι ποτέ μόνος. Ούτε
εσύ, ούτε η οικογένειά σου.
Υπάρχουν
πολύ σοβαρά πράγματα στη ζωή για να κλαις και να πονάς. Αυτά θα σε κάνουν
δυνατό και βάλτο καλά στο μυαλό σου.
Και να
θυμάσαι. Δεν έρχεται στη ζωή μας τίποτα που δεν μπορούμε ν’ αντέξουμε!
