Ναι,
είμαι εγωιστής. Όχι, αυτό δεν είναι
απαραίτητα κακό.
Πιάνουμε
όλους τους λεγόμενους «εγωιστές» και
τους καίμε σε μία πλατεία;
Ή
προσπαθούμε να καταλάβουμε τι είναι
αυτό που το λένε «εγωισμό», και γιατί
μερικές φορές μας είναι απαραίτητο;
Ο εγωισμός είναι ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας, το οποίο μπορεί να έχει τόσο αρνητική, όσο και θετική χροιά. Ο εγωισμός μπορεί να είναι από ενοχλητικός μέχρι και καταστροφικός, μπορεί να χαλάσει από τη διάθεση της παρέας μέχρι και ένα γάμο ή μία μεγάλη δουλειά.
Αλλά
μπορεί να είναι και παραγωγικός, ή
«θετικός».
Είναι
εξελικτικός ο ρόλος του, και αντιπροσωπεύει
το ότι «αν δεν ικανοποιήσω τις δικές
μου ανάγκες για τροφή και προστασία, θα
ψοφήσω». Κάντε τα μαθηματικά για τη
σημερινή κοινωνία, και θα καταλάβετε
το ρόλο του.
Αυτό
που δεν καταλαβαίνουμε είναι ότι ο
«θετικός» εγωισμός μπορεί να βοηθήσει
στο χτίσιμο μίας υγιούς προσωπικότητας
και μετέπειτα υγιών σχέσεων. Δηλαδή,
χωρίς εξαρτήσεις, χειρισμούς και «αγάπης
με όρους».
Ήτοι:
«Ξέρω τι είμαι, ξέρω τι θέλω, ξέρω τι
έχω να προσφέρω. Είμαι καλά με τον εαυτό
μου, θα είμαι καλά και με σένα».
Ένα
πράγμα που δυστυχώς όλους μας βολεύει
είναι να παίζουμε το χαρτί του εγωισμού
στα θέματα τα ερωτικά (no surprise here).
«Είναι
εγωίσταρος, κάνει ό, τι θέλει», «Σκέφτεται
μόνο τον εαυτό της», «Να περνάει αυτός
καλά και εμένα στα τέτοια του», και
τα συναφή.
Όποτε
δε μας φέρονται καλά, είναι εγωιστές.
Όποτε
δε μας κάνουν τα χατίρια, είναι εγωιστές.
Όποτε
δεν απαντάνε όταν εμείς θέλουμε, όταν
δε φέρονται όπως εμείς περιμένουμε,
μαντέψτε: Είναι εγωιστές!
«Στην
πυρά, άθλιοι υπηρέτες των δικών σας
συμφερόντων, που δε σκέφτεστε τους
άλλους (και φυσικά τις ανάγκες τους)!
Στο πυρ το εξώτερον, όσοι σκέφτεστε τον
εαυτό σας και τη δική σας ψυχική υγεία,
πριν μπείτε σε σχέσεις με άλλους και
τους ακουμπήσετε τα δικά σας προβλήματα.
Αλήτες!»
Το
ότι κάποιος δίνει παραπάνω σημασία στον
εαυτό του και στις δικές του ανάγκες,
δεν είναι σημάδι αρνητικού και επιβλαβούς
εγωισμού.
Απλά
ο άνθρωπος ξέρει τι θέλει, ξέρει τι
πρέπει να κάνει για να ικανοποιήσει τον
εαυτό του (και κατ’ επέκταση και τους
άλλους), και έχει πιο σαφή όρια.
Ναι,
είμαι εγωιστής. Θα κάνω ό, τι χρειάζεται
για να καλύψω τις δικές μου ανάγκες,
ούτως ώστε να μην βγάλω τα κόμπλεξ, τις
ανασφάλειες και τα δυσεπίλυτα προβλήματά
μου πάνω σου. Θα δουλέψω με τα προβλήματά
μου, έτσι ώστε όταν θελήσω να είμαι μαζί
σου, να μη σου γαμήσω την ψυχή. Θα βρω
τι πάει στραβά με μένα, πριν μπλέξω κι
εσένα σ’ αυτό.
Θα
μου πεις ότι είναι εγωιστικό να μη
σ’αφήσω να δεις τις αδυναμίες μου, να
μη σ’αφήσω να με βοηθήσεις. Αλλά αν το
κάνω και μετά σε διώξω, επειδή ακριβώς
δούλεψες σαν «χάπι», το οποίο αργότερα
δε θα χρειάζομαι; Εκεί τι γίνεται;
Πόσες
φορές κάποιος που ήταν ξεκάθαρα «όχι
εγωιστής», και δήλωνε ότι σε είχε ανάγκη
«την έκανε με ελαφρά»; Πόσες φορές έπρεπε
να καθαρίσεις την ψυχή σου από τα
σκουπίδια εκείνων που «το έψαχναν
ακόμα» ή ήθελαν «λίγο χρόνο, να
μείνουν μόνοι τους, να σκεφτούν»; Έλα,
μεταξύ μας είμαστε.
Άλλωστε,
άντε πες, εγώ είμαι εγωιστής. Εσύ τι
κάνεις εδώ; Γιατί δε με διώχνεις; Γιατί
προσπαθείς να μ’αλλάξεις; Μήπως είσαι
εσύ ο εγωιστής στην τελική;
Μήπως
ο δικός μου εγωισμός γίνεται δικαιολογία
για να βάζεις τον εαυτό σου στη θέση του
θύματος; Δε σε κρατάει κανένας, μένεις
εδώ όμως, δίπλα μου.
Με
κατηγορείς ότι δε σου δίνω όσα μου δίνεις
εσύ, μου δίνεις το ρόλο του «κακού λύκου»,
που θέλει μόνο να τρώει και να περνάει
καλά, ενώ εσύ, ο αθώος, ο «όχι εγωιστής»
προσφέρεις, και η προσφορά σου πάει στο
βρόντο.
Σου’χω
νέα. Είσαι πιο εγωιστής από μένα. Είσαι
πιο χειριστικός από μένα. Δε θα καταλάβεις
εύκολα τη σημασία του να αγαπάς τον
εαυτό σου, με σκοπό να αγαπήσεις ουσιαστικά
τους άλλους.
Είναι
πιο σημαντικές οι δικές σου ανάγκες,
βλέπεις, κι όταν κάποιος αρνείται να σε
«νταντέψει» γίνεται αυτόματα κακός. Ο
εγωισμός του θα τον φάει, λες. Θα μείνει
μόνος, λες.
Δε
σε κατηγορώ, έτσι έμαθες. Αλλά να ξέρεις
αυτό: ο άνθρωπος που στην αρχή θα σου
φανεί εγωιστής, είναι πολύ πιο καθαρός
και τίμιος από εκείνον που θα στα δώσει
όλα μονομιάς.
Κι
αν καταφέρεις να τον κερδίσεις, αν
καταφέρεις να του δείξεις ότι αξίζει
να είσαι μαζί του, τότε θα εκπλαγείς από
το πόσο ευτυχισμένο θα σε κάνει.
Αυτά
από μένα. Till next week…